|
|
 |
1. Ανεβαίνει, κατεβαίνει και χωρίς να τρώει παχαίνει, μοναχά στριφογυρίζει, την κοιλίτσα του γεμίζει.
2. Άψυχος ψυχή δεν έχει, παίρνει τις ψυχές και φεύγει.
3. Σε κήπο δε φυτεύεται, σε περιβόλι όχι, ο βασιλιάς το γεύεται, κι όλος ο κόσμος το ’χει.
4. Με το κρύο τη φοράει, με τη ζέστη τη μαδάει. Τι είναι;
5. Είναι λευκό (ελαφρό;) σαν πούπουλο, και δεν μπορείς να το κρατήσεις ούτε ένα λεπτό.
6. Άμα τη δέσω, πορπατεί, κι άμα τη λύσω, στέκει.
7. Είναι ένα θεριό που το πρωί πορπατεί με τα τέσσερα, το μεσημέρι με τα δύο και το βράδυ με τα τρία.
8. Είκοσι χρονών λύκος, σαράντα βόιδι, ογδόντα κότα.
9. Δυο φορτώνουν κι εννιά ξεφορτώνουν, δυο κερνούν και ένας πίνει.
10. Στο δώμα σας, στο δώμα μας κεράσια απλωμένα.
11. Έχω ένα βαρελάκι κι έχει δυο λογιών κρασάκι.
12. Όλα τ’ ακούει, μα τίποτε δε μπορεί να πει.
13. Ένα καλοεράκι, μικρό σβουντουριδάκι, γεννιέται με σκουφάκι.
14. Κούφιος έλατος δροσιά γιομάτος.
15. Αν και θρόνος μου ταιριάζει, στο παράθυρο με βάζουν. Τι είναι;
16. Όλη μέρα τρώει κρέας και το βράδ’ μετράει τ’ αστέρια.
17. Από ψηλά γκρεμνίζεται, πέφτει και δε ραγίζεται.
18. Έχω μια κόρη που τη φιλούνε όλοι.
19. Τα βουνά χιονίσανε κι οι μύλοι σταματήσανε και τα δυο γενήκαν τρία.
20. Εκεί που είσαι ήμουν και ’δώ που είμαι θά ’ρθεις.
21. Η σκρόφα μας η λούγκρα μας, η λουγκροφαγωμένη, όλον τον κόσμον έφαγε κι ακόμα δε χορταίνει.
22. Σανίδα παλιοσάνιδα βρέχεται, χιονίζεται, ποτέ της δε σαπίζεται.
23. Είναι γύρου γύρου κάγκελα και μέσα παίζει φράκτης.
24. Τριγύρω γύρω κάγκελα και μέσα κόρη παίζει.
25. Πάνω κουτί, κάτω κουτί, στη μέση η κόρη κελαηδεί.
26. Περπατάω περπατάω και τρίμματα βγάζω.
27. Τι είν’ αυτό που άλλοι το ’χουν μισό, άλλοι ολόκληρο κι άλλοι καθόλου;
28. Είναι ένα φίδι που βάνου στο λαιμό. Τ’ είναι;
29. Κομμάτι παλιομπάλωμα το πέλαγος περνάει και του βασιλιά μιλάει.
30. Με τα χέρια τα δώνουν, με τα πόδια τα παίρνουν.
31. Άσπρα περιστέρια σε κόκκινα μαδέρια κάθονται.
32. Είναι μακρύ σαν άντερο και τελειωμό δεν έχει.
33. Μάνα και κόρη έχουν το ίδιο όνομα, η μάνα γεννάει και η κόρη αρμέγεται. Τι είναι;
34. Πράσινα είν’ τα νιάτα μου, μαύρα τα γερατειά μου, χαροποιά η θλίψη μου, θροφή τα δάκρυά μου.
35. Πετεινός νυχάτος, μακροποδαράτος, περπατεί και κρίνει τη δικαιοσύνη.
36. Κλειδώνω, μανταλώνω, τον κλέφτη μέσα βρίσκω.
37. Τρακόσιοι εξήντα γερανοί, τριάντα περιστέρια σε δώδεκα φωλιές γεννούν και σ’ έν’ αυγό κλωσσάζουν.
38. Εδώ είμαι κι εκεί βρίσκομαι.
39. Πάπλωμα παπλωματίζει, πέφτει κάτω και μουγκρίζει.
40. Ποια είναι εκείνη η μάνα που γεννάει τα παιδιά της και τα καταπίνει;
41. Πόδια έχει, χέρια έχει, κεφαλή κι ουρά δεν έχει.
42. Χωρίς να σε κόψω σε κάνω διπλό.
43. Ψηλός ψηλός καλόερος και κόκαλα δεν έχει.
44. Χτυπώ, χτυπώ, δίχως να σε πονώ, μ’ αν πάψω να χτυπώ, χάθηκες στο λεπτό.
45. Πράσινος πύργος, κόκκινα τα τσάμια του και άπειροι καλόγηροι τον κατοικούν.
46. Πράσινος πύργος, κόκκινα τζάμια και κυλούν μέσα τ’ αραπάκια.
47. Έχει κεφάλι, μα να σκεφθεί δε μπορεί.
48. Κολοκύθι επτάτρυπο, κάθε τρύπα κι όνομα. Τι είναι;
49. Έχω ένα κουτί, έχω μέσα κατιτί, άμα χαθεί το κατιτί, τι το θέλω το κουτί;
50. Στο μαγειριό με συναντάς, με ξέρουνε οι κήποι, γι’ αυτό πολλές φορές για μένα κλαις χωρίς να έχεις λύπη.
51. Βασιλιάς δεν είμαι, κορόνα φορώ, ρολόι δεν έχω, τις ώρες μετρώ.
52. Ένα ταψί μέλι ψηλά στα κεραμίδια.
53. Μ’ αφαιρείς, και μεγαλώνω, με προσθέτεις, και μικραίνω, ό,τι εύρω καταστρέφω, κι αν πιω νερό, πεθαίνω.
54. Από μητέρα κόκκινη μαύρο παιδί γεννιέται.
55. Από πάνω σαν τηγάνι, από κάτω σαν βαμβάκι κι από πίσω σαν ψαλίδι.
56. Σαν περιστέρι έρχεται, σαν άνθος κατεβαίνει, σαν τον κακό διοικητή στη χώρα πάει και μπαίνει.
57. Σαν πεταλούδα έρχεται, σαν άνθος κατεβαίνει και σαν καλός διοικητής στη χώρα πάει και μπαίνει.
58. Έχω κάτι που πόδια δεν έχει, και περπατά, πτερά έχει, και όμως δεν πετά. Τι είναι;
Απαντήσεις
1. Το αδράχτι – 2. Το αεροπλάνο – 3. Το αλάτι – 4. Η αλεπού και το τρίχωμά της – 5. Η αναπνοή – 6. Η αναπνοή – 7. Ο άνθρωπος – 8. Ο άνθρωπος ως προς τα δόντια του – 9. Άντρας-γυναίκα, μήνες εγκυμοσύνης, μαστοί και μωρό – 10. Τα άστρα – 11. Το αυγό – 12. Το αυτί – 13. Το βαλανίδι – 14. Το βαρέλι με νερό (ή κρασί) – 15. Ο βασιλικός – 16. Η βουκέντρα – 17. Η βροχή – 18. Η βρύση – 19. Ο γέρος – 20. Γέρος και νέος – 21. Γη-τάφος – 22. Η γλώσσα – 23, 24, 25. Η γλώσσα και τα δόντια – 26. Η γομολάστιχα – 27. Οι γονείς – 28. Η γραβάτα – 29. Το γράμμα (η επιστολή) – 30. Τα δανεικά – 31. Δόντια και ούλα – 32. Ο δρόμος – 33. Η ελιά (δέντρο και καρπός) – 34. Η ελιά (καρπός) – 35. Η ζυγαριά – 36. Ο ήλιος – 37. Ημέρες, μήνες και χρόνος – 38. Ο ήχος – 39, 40. Η θάλασσα – 41. Ο κάβουρας – 42. Ο καθρέφτης – 43. Ο καπνός – 44. Η καρδιά – 45, 46. Το καρπούζι – 47. Το καρφί – 48. Το κεφάλι – 49. Κεφάλι και μυαλό – 50. Το κρεμμύδι – 51. Ο πετεινός – 52. Το φεγγάρι – 53. Η φωτιά (όταν προστεθούν ή αφαιρεθούν ξύλα ή κάρβουνα) – 54. Φωτιά και καπνός – 55. Το χελιδόνι – 56, 57. Το χιόνι – 58. Το ψάρι.
|
 |
(από το βιβλίο: Xρυσούλα Xατζητάκη-Kαψωμένου, Θησαυρός Nεοελληνικών αινιγμάτων, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Kρήτης, 2000)
|
|
