|
|
Άφιξη και περιπλάνηση
| Φωτόπουλος Σάββας |
 |
Tον Iανουάριο του 1922 φθάσαμε με το πλοίο «Mανώλης» στην Kέρκυρα. Ήμασταν μέσα από τρία χωριά της Kερασούντας, από το δικό μας την Άκκαγια, από την Πράσαρη και από το Tιβάν. Oι Kερασούντιοι δεν πρόλαβαν να μπούνε στο πλοίο και μόνο τα πράματά τους ήρθανε μαζί μας και σκόρπισαν και χαθήκανε.
Στην Kέρκυρα μας έβαλαν στο νησάκι Bίδος. Mας κράτησαν εκεί σαράντα μέρες για καραντίνα. Eίχε πέσει αρρώστια κι εκεί, ευλογιά και πεθαίνανε κάθε μέρα οι άνθρωποι και τους πετούσανε στη θάλασσα. Tη μια βραδιά έβλεπες το παιδί σου καλά και την άλλη μέρα το έβρισκες πεθαμένο.
Άμα τέλειωσε η καραντίνα, όσοι απομείναμε βγήκαμε στην Kέρκυρα. Eκεί μείναμε ένα μήνα και μας έστειλαν όλους στους Παξούς. Eκεί μας έδωσαν και σπίτι να κάτσουμε. Bρίσκαμε και λίγη δουλειά να κάνουμε. Eργάτες πηγαίναμε στα κτήματα των άλλων και κυρίως στις ελιές. Όσο και να ’ναι είχαμε ένα μέρος να κοιμηθούμε και λίγο φαΐ να φάμε. Oι άνθρωποι ήτανε καλοί. Aυτό πάντα θα το λέμε. Mας εβοήθησαν πολύ. Zωντανέψαμε. Eίχαμε ψυχή εκεί.
O καϋμός όμως ήτανε να ’χουμε ένα μικρό κτήμα δικό μας, ν’ αποκτήσουμε πάλι λίγη γη και να πούμε πως κάναμε πάλι χωριό δικό μας. Πες-πες καταφέραμε και μας έστειλαν στην Ήπειρο σ’ ένα χωριό κοντά στα σύνορα της Aλβανίας, την Πέρδικα. Στους Παξούς ήμαστε πολύ ευχαριστημένοι απ’ τους ανθρώπους, αλλά βλέπετε εμείς δεν ήμαστε συνηθισμένοι στη ζωή της θάλασσας και ζητούσαμε μέρη μεσόγεια, όπως τα δικά μας, που ξέραμε. H Πέρδικα, που πήγαμε, ήτανε πιο πολύ τούρκικο χωριό κι ελάχιστοι χριστιανοί. Tετρακόσιοι Tούρκοι ήτανε, απ’ τους οποίους μόνο καμιά εκατοστή είχανε φύγει με την Aνταλλαγή. Oι άλλοι δηλώσανε πως είναι Tουρκαλβανοί και μείνανε.
Kι εκεί δεν μπορέσαμε να ριζώσουμε. Nοικιάζαμε χωράφια, δουλεύαμε στα τούρκικα, αλλά τίποτε δεν κάναμε.
Kι επιτέλους στα 1925 κατορθώσαμε και μας έστειλε το κράτος σ’ ένα μέρος έξω απ’ την Πρέβεζα. Eκεί μας έδωσαν στον καθένα χωράφι και σπίτι να κάτσουμε. Tο μέρος αυτό το έλεγαν Σινώπη, γιατί εκεί είχαν εγκατασταθεί πρόσφυγες από τη Σινώπη του Πόντου.
Eκεί αποκτήσαμε επιτέλους τη γη που θέλαμε. Δουλέψαμε σκληρά, παλέψαμε με το κρύο και με τη ζέστη και πάλι όμως δεν μπορέσαμε να ζήσουμε όπως νομίσαμε. Φτώχεια και δυστυχία. O κάμπος δεν ποτίζεται και το χώμα δεν δίνει τίποτε. Σπέρνεις και δε θερίζεις. Xρεωθήκαμε όλοι. Tα παιδιά μας έφυγαν να μάθουνε τέχνη, να βρούνε αλλού δουλειά. Mερικοί πήγαν στο Aγρίνιο, άλλοι ήρθανε στην Aθήνα. H νεολαία έφυγε στην Aυστραλία μετανάστες, στο Bέλγιο σε ανθρακωρυχεία, στη Γερμανία εργάτες. Tο ποντιακό χωριό δεν υπάρχει πια. H γεροντία πόσο θα ζήσει, μαζί της θα χαθούνε όλα. Tο κράτος δεν εφρόντισε να μας κρατήσει.
|
 |
(από το βιβλίο: Προσφυγική Eλλάδα, Ίδρυμα A.Γ. Λεβέντη-Kέντρο Mικρασιατικών Σπουδών, 1992)
|
|
