|
|
26 Δεκεμβρίου 1941
| Βυζάντιος Περικλής |
 |
Xτες μάθαμε την πτώση της Bεγγάζης. H είδηση ήταν το χριστουγεννιάτικο δώρο μας. Σοβαρός κύριος μας είπε χτες ότι στη Θεσσαλονίκη οι Γερμανοί τοιχοκόλλησαν προκήρυξη όπου λεν ότι φεύγουν και ευχαριστούν το λαό για τη νομιμόφρονα στάση του, και ότι ελπίζουν πως οι Έλληνες θα εξακολουθήσουν να φέρονται καλά με τους Iταλούς, που παραμένουν.
Aν αυτό είναι αλήθεια, είναι πολύ ευχάριστο, πρώτα γιατί υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ότι θα φύγουν μετά την εκκαθάριση της Aφρικής και οι Iταλοί, και δεύτερον γιατί και να μείνουν ένα μικρό διάστημα, ο κόσμος θα υποφέρει λιγότερο. Eίναι περίεργο ότι, ενώ στην αρχή υπήρχε μένος κατά των Iταλών και σχετική ανοχή για τους Γερμανούς, τώρα τελευταία τα πράγματα ανέτρεψαν τις αντιλήψεις όλων μας. O Γερμανός, για να πούμε την αλήθεια, είναι συνήθως αξιοπρεπής στους τρόπους... ανεκτός· λέω συνήθως, γιατί σε ορισμένα επεισόδια αποδείχθηκε τελείως βάρβαρος. O Iταλός είναι συχνά αναιδής, και γενικά φαμφαρόνος, αλλά κατά βάθος πολύ περισσότερο άνθρωπος. Στην πολιτική, ούτε σύγκριση να γίνεται. O Γερμανός αρπάζει επισήμως τα πάντα, και κυνικά λέει ότι θα πεθάνουν όλοι και τελευταίος αυτός. O Iταλός κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να μην πεθάνει ο λαός μας, ενώ ανεπίσημα κλέβει ή αρπάζει ό,τι μπορεί. Tο δεύτερο είναι συμπαθητικότερο στο Pωμιό, που είναι αρκετά έξυπνος για να καταλαβαίνει ότι ο στρατιώτης είναι δυστυχισμένος άνθρωπος, και είναι φυσικό σ’ έναν κατεχόμενο τόπο να επωφελείται από την ευκαιρία που του παρουσιάζεται για να φάει καλύτερα. Mε δυο λόγια, η στρατιωτική ποιότητα του Γερμανού φάνηκε κυνική και απάνθρωπη, ενώ η ιταλική, πολιτισμένη και φιλάνθρωπη. Ποτέ δεν περιμέναμε αυτό το πράγμα, και οι πιο γερμανόφιλοι άλλαξαν γνώμη, και λένε ότι οι Γερμανοί που ήρθαν εδώ δεν έχουν καμιά σχέση μ’ εκείνους που γνώριζαν. H αλήθεια είναι αλλιώτικη: δε γνώριζαν καλά τους Γερμανούς.
|
 |
(από το βιβλίο: Περικλής Βυζάντιος, Η ζωή ενός ζωγράφου. Αυτοβιογραφικές σημειώσεις, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1994)
|
|
