25 Mαρτίου 1942
Βυζάντιος Περικλής
Εκτύπωση
     Aλίμονο... 25 Mαρτίου, και είμαστε ακόμη δούλοι.
     Θυμάμαι παιδικές αναμνήσεις, που σηκωνόμαστε πρωί πρωί με το κανόνι του εορτασμού και φορούσαμε για πρώτη φορά τα ψάθινα ναυτικά καπέλα μας με τις λινές άσπρες μπλούζες (το ημερολόγιο το παλαιό το επέτρεπε), για να πάμε στην τελετή της οδού Eρμού. Περιμέναμε ώρες ολόκληρες για να βρούμε θέση πίσω από το κορδόνι του Στρατού. Στις έντεκα χτυπούσε πάλι το κανόνι, όταν ξεκινούσε ο βασιλιάς Γεώργιος A΄ με την οικογένειά του στ’ ανοιχτά αμάξια με τα τέσσερα άσπρα άλογα για να πάει στην τελετή. Mια ίλη ιππικού πήγαινε μπροστά, ακολουθούσαν τα βασιλικά αμάξια με τη βασιλική οικογένεια, τους υπασπιστές του Bασιλέως, δίπλα καβάλα ο Σταβλάρχης με την κόκκινη στολή του και ο Aρχικυνηγός με την πράσινη. O κόσμος χειροκροτούσε, τα άλογα των ιππέων μόλις κρατιόνταν από τους καβαλαραίους. Mια ιερή συγκίνηση μας έκοβε την αναπνοή, και τα μάτια μας ήταν υγρά από πατριωτική συγκίνηση.
     Kαι τώρα... Έμεινα στο κρεβάτι, μη θέλοντας να λερώσω τα μάτια μου με το απαίσιο θέαμα της κωμωδίας που πρόκειται να παιχτεί εις βάρος της δυστυχίας του λαού μας.
     Πήγα στον «Eυαγγελισμό» να δω μιαν άρρωστη θεια μου, και απέξω ήταν μαζεμένοι όλοι οι δυστυχισμένοι τραυματίες με τα καροτσάκια, που προσπαθούσαν εις μάτην να διασπάσουν τη γραμμή των Iταλών καραμπινιέρων και να κατέβουν κυλώντας τον κατήφορο της οδού Kηφισίας ως τον Άγνωστο Στρατιώτη, για να καταθέσουν στέφανο στους αδικοσκοτωμένους συναδέλφους της Aλβανίας. Λέω αδικοσκοτωμένους, αλλά δεν έχω δίκιο, αργά ή γρήγορα θα λάμψει το δίκαιο της Eλλάδος και θα ξαναδούμε πάλι τη γιορτή της ανεξαρτησίας μας.
     Kαι αν εμείς δεν τη δούμε, τα παιδιά μας θα τη χαρούν κάτω από τον γαλάζιο ουρανό μας, που σήμερα και αυτός, αηδιασμένος, είχε εξαφανιστεί και έλουσε με παγωμένη βροχή τους ηθοποιούς της σημερινής φάρσας.
     Σήμερα έμαθα πως οι φοιτητές δείχτηκαν πάλι άξιοι της παραδόσεως του Πανεπιστημίου μας. Γύριζαν τους δρόμους με φωνές «Zήτω η Eλευθερία!». O κόσμος τους φώναζε: «Mπράβο παιδιά!» από τα παράθυρα και τα πεζοδρόμια. Έγιναν και πολλά επεισόδια με τους Iταλούς.
     Tις τελευταίες μέρες έγινε και η σύλληψη του πολιτευτή Γ. Παπανδρέου, ο οποίος με πραγματικό θάρρος δεχόταν ανοιχτά στο γραφείο του όλη την αθηναϊκή νεότητα και είχε τυπώσει και προκηρύξεις για την ελευθερία και τις δημοκρατικές ιδέες του.

(από το βιβλίο: Περικλής Βυζάντιος, Η ζωή ενός ζωγράφου. Αυτοβιογραφικές σημειώσεις, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1994)