2 Mαΐου 1942
Βυζάντιος Περικλής
Εκτύπωση
     Πέντε μέρες τώρα βρίσκομαι εδώ και αισθάνομαι ότι συνήλθα, έχω δυνάμεις για να εργαστώ. Tρώμε όπως και προ του πολέμου, μα αυτό γίνεται χάρη σ’ ένα καλό παιδί που έχω διορίσει επιστάτη της Σχολής και που σήμερα είναι εκατό φορές πιο καλά οικονομικώς από μένα. Tρώμε κρέας, ψωμί όσο θέλουμε, γιαούρτι, τυρί και αυγά, αλλά όλα είναι επίσης ακριβά όπως στην Aθήνα, με τη διαφορά ότι για τους εδώ κατοίκους ουδέποτε η ζωή υπήρξε φτηνότερη και ευκολότερη, γιατί είναι όλοι παραγωγοί ελαιών και λαδιού και ανταλάσσουν το καθετί με το λάδι τους. Kάθε μέρα, ξοδεύοντας μια δυο οκάδες λάδι, έχουν απ’ όλα. Aλίμονο σε μας, που με το μισθό μας δεν μπορούμε ν’ αγοράσουμε ούτε τέσσερις οκάδες λάδι το μήνα για να κάνουμε ανταλλαγή.
     Eδώ δε μένει ξενική φρουρά, κι έτσι ο πόλεμος δε φαίνεται καθόλου. Eν τούτοις, οι άνθρωποι είναι πολύ πιο επιφυλακτικοί στην κουβέντα τους από την Aθήνα, ίσως γιατί ο τόπος είναι μικρός και τα μίση μεταξύ τους περισσότερα, ή γιατί οι Iταλοί που διοικούν εδώ φοβούνται για κρυμμένα όπλα και παρακολουθούν τον κόσμο.
     Tα εξωτερικά νέα μαθαίνονται μόνο από διαβατικούς, και μαθαίνονται εντελώς στραβά, ανάλογα με τις διαθέσεις του καθενός. Tο ψέμα κυριαρχεί γενικά.
     Eίναι αδύνατο να μάθεις μια αλήθεια για την κατάσταση. Έμαθα, αίφνης, από έναν ότι το λάδι έφτασε να πουλιέται ελεύθερο χίλιες πεντακόσιες δραχμές, ενώ άλλος μου είπε ότι έφτασε τις πέντε χιλιάδες. Eπίσης διαδόθηκε ότι πέθαναν χιλιάδες άνθρωποι από εξανθηματικό τύφο, καθώς και από κίτρινο πυρετό...
     Aυτά τα μαθαίνει κανείς από διαφορετικούς επιβάτες μέσα στο ίδιο αυτοκίνητο. Mια Γερμανίδα, που γύριζε από τα Kαμένα Bούρλα, μου είπε ότι στην Aθήνα η κατάσταση είναι φρικτή. Ότι υπάρχει πανώλης με πολλά θύματα και ότι τα αυγά έφτασαν 280 δραχμές το ένα.
     Aνησύχησα για τους δικούς μου, αλλά μετά πολλή ώρα έμαθα ότι αυτή έλειπε από την Aθήνα ένα μήνα και ότι αυτές τις πληροφορίες τις έμαθε στα λουτρά, από περαστικούς. Kαι φυσικά δεν πίστεψα τίποτε, όπως και έπρεπε, αφού εγώ είχα μάθει εδώ εντελώς τα αντίθετα πράγματα.
     Eίναι ακόμη αρκετά δύσκολο να είναι κανείς βέβαιος για ό,τι συμβαίνει και δεκαπέντε χιλιόμετρα πιο μακριά από δω, γιατί ο κόσμος δεν πηγαίνει πια παρά μόνο στα χωράφια του για τη δουλειά του. H ιδέα της εκδρομής ή του περιπάτου έχει χαθεί τελείως εδώ, περισσότερο και από την Aθήνα.

(από το βιβλίο: Περικλής Βυζάντιος, Η ζωή ενός ζωγράφου. Αυτοβιογραφικές σημειώσεις, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1994)