|
|
Νικολός Κοντογιάννης
| Κοντογιάννης Πάτροκλος |
 |
Ο Νικολός Κοντογιάννης, υιός του Μήτσου, είναι ο ενδόξως πεσών εις Ακαρνανίαν αγωνισθείς κατά του Μουσταχή Πασά της Σκόδρας.
Το έτος 1821 εξεστράτευσε κατά των Τούρκων, άγων περί τους 800 άνδρας και συνεκρότησε διαφόρους μάχας, ως αναφέρεται εν εγγράφω του αδελφού αυτού Βαγγέλη προς την επί των στρατιωτικών δηλώσεων επιτροπήν. Εδοξάσθη όμως κυρίως εις την μάχην της Καλλιακούδας παρά το όρος Καλλίδρομον μαχόμενος, ως προερρήθη, κατά του Πασά της Σκόδρας εν ηλικία μόλις 23 ετών.
Ο Πασάς της Σκόδρας εξεστράτευσε κατά της Δυτικής Ελλάδος εκστρατείαν πολυπληθεστέραν και φοβερωτέραν των άλλων, λέγει ο Τρικούπης, διότι ηρίθμει 16.000 άνδρας εμπειροπολέμους, ων πολλοί Αλβανοί υπό τον Ομέρ Βριώνην. Επροχώρει δε διά των Αγράφων προς το Καρπενήσι. Την εκ 5.000 ανδρών Τουρκικήν εμπροσθοφυλακήν απεφάσισαν να προσβάλωσιν ορμώμενοι εκ Μεσολογγίου ο Μάρκος Βότσαρης, οι Τζαβελαίοι κ.λ. ανερχόμενοι εις 1.200. Ο Μάρκος Βότσαρης εξετέλεσε τότε την διάσημον νυκτερινήν του επίθεσιν, καθ’ ην και ενδόξως εφονεύθη. Την μάχην ταύτην διεδέχθη η της Καλλιακούδας μεταξύ των αυτών Τούρκων επιτιθεμένων την φοράν αυτήν και των Ελλήνων αμυνομένων εν τη θέσει ταύτη υπό τας εξής περιστάσεις αναφερομένας εν τη Ιστορία του ταγματάρχου Κουτσονίκα (σελ. 224-225).
«Μετά τον θάνατον του Μάρκου Βότσαρη ο Τζαβέλλας και οι λοιποί κατέλαβον την θέσιν Καλλιακούδα. Εκεί έφθασαν 300 Πελοποννήσιοι απεσταλμένοι υπό του Ανδρέου Λόντου υπό τον Ροντόπουλον, προσέτι και ο Νικόλαος Κοντογιάννης μετά 1000 Στερεολλαδιτών γενόμενοι περί τους 2000, οίτινες οχυρωθέντες εις την βραχώδη και απρόσιτον ταύτην θέσιν επερίμενον τον εχθρόν, όστις την 22 Αυγούστου (1823) έφθασε και επετέθη κατ’ αυτών τετράκις και απεκρούσθη μετά μεγίστης εις αυτόν ζημίας χωρίς να δυνηθή να διώξη εκείθεν τους Έλληνας, αλλ’ οι εχθροί εξ άλλου μέρους κρημνώδους ανέβησαν περί τους 400 και κατέλαβον τα νώτα των Ελλήνων και τους έτρεψαν εις φυγήν γενόμενοι κύριοι της θέσεώς των, οι δε Έλληνες ιδόντες, ότι όπισθεν κατελήφθησαν τα νώτα των ώρμησαν κατ’ αυτών, τους διέσχισαν και επέρασαν, αλλ’ εφονεύθησαν εξ αυτών περί τους 150, εν οις και ο Ζυγούρης Τζαβέλλας και Κοντογιάννης, οι δε λοιποί διεσκορπίσθησαν.
»Τοιαύτην τύχην έλαβε και η εκστρατεία αύτη του Μουσταφά Πασά Σκόδρας, εις ον είχε μεγάλας ελπίδας η Οθωμανική Κυβέρνησις, ήτις δεν έφερεν ουδέν άλλο αποτέλεσμα ειμή τον θάνατον του αειμνήστου Μάρκου Βότσαρη (προγενεστέρως), Τζαβέλλα και Κοντογιάννη».
Τον Νικόλαον Κοντογιάννην αναφέρει ο Τρικούπης εις την μάχην της Καλλιακούδας ως διακριθέντα διά τας ανδραγαθίας του (τόμ. Γ´, 49). Εις άλλην περιγραφήν γενομένην εν τη Βουλή των Ελλήνων την 8 Φεβρουαρίου 1846 ο Νικόλαος Κοντογιάννης αναφέρεται ως ανδρείος και αγαπητός εις τους στρατιώτας αυτού.
Ο ήρως ούτος ήτο λεβέντης και ωραίος ανήρ. Η δημώδης ποίησις έχει απαθανατίση τον ηρωικόν θάνατόν του διά του εξής άσματος:
Εσείς κορίτσια του Δαδιού κι οι ώμορφες της Πάτρας
Να πήτε χαιρετίσματα του Μήτσο Κοντογιάννη,
Να μη μου κλάψη τα άρματα κι ουδέ τη λεβεντιά μου
Στης Καλλιακούδας το βουνό πουλιά ’νε μαζεμένα και τρώνε
το κορμάκι μου.
|
 |
(από το βιβλίο: Στρατηγού Π. Kοντογιάννη, Kοντογιανναίοι. Kλέφτες - Aρματωλοί - Aγωνισταί, Eν Aθήναις, Tυπογραφείον A.Σ. Pαφτάνη, 1924)
|
|
