Εκκαθαριστικές επιχειρήσεις 1944
Κωστόπουλος Τάκης
Εκτύπωση
Τον Ιούλιο του 1944 οι Γερμανοί άρχισαν τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις ενόψει της αποχώρησής τους από την Ελλάδα. Οι επιχειρήσεις εκδηλώθηκαν από τρεις κατευθύνσεις προς Γράμμο και Σμόλικα. Η πρώτη από Καστοριά, Άργος προς Νόστιμο και Σκαλοχώρι, η δεύτερη από Γιάννενα προς Βάλια Κάλντα και η τρίτη από Γρεβενά προς Σαμαρίνα.
     Η πρώτη μάχη δόθηκε στο ύψωμα Σκαλοχωρίου και Νοστίμου το Κουπ, Αύγουστο 1944. Ύστερα από σκληρή μάχη τα τμήματα του 28ου συντάγματος του ΕΛΑΣ υποχώρησαν στη δεύτερη γραμμή άμυνας, το Παλαιοκριμίνι. Οι Γερμανοί μπήκαν στο Σκαλοχώρι και έκαψαν ό,τι είχε μείνει από τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του 1943 και σκότωσαν όσους βρήκαν στα χωριά. Εγώ όπως και όλοι οι σύντροφοι των πολιτικών οργανώσεων ΕΑΜ, ΕΠΟΝ, ΚΚΕ, Αλληλεγγύης οπλισμένοι ενταχθήκαμε στα τμήματα του ΕΛΑΣ. Την επομένη συνεχίστηκε η μάχη στο ύψωμα του Παλαιοκριμινίου. Από νωρίς το πρωί μαζί μας βρισκόταν και ένα τμήμα Εγγλέζων με όλμους οι οποίοι όμως δεν έκαναν ούτε μια βολή παρά τις εκκλήσεις του διοικητή του 28ου συντάγματος. Η μάχη ολοήμερη, σκληρή τόσο που οι Γερμανοί δεν μπορούν να προχωρήσουν. Ένας μαχητής του ΕΛΑΣ υποχωρώντας μου είπε πως λίγα μέτρα μπροστά είχε πέσει νεκρός ο ΕΛΑΣίτης, ΕΠΟΝίτης Τάκης από το Άργος Ορεστικό, κουνιάδος του (Μητρόφσκι) Μητρόπουλου, δικηγόρου και αδελφού του Μηνά. Αμέσως τράβηξα να πάρω το νεκρό για να μην τον σκυλέψουν (κακοποιήσουν) οι Γερμανοί. Ευτυχώς που με κράτησαν γιατί οι Γερμανοί και οι κομιτατζήδες-Παοτζήδες που πολεμούσαν στο πλευρό των Γερμανών ήταν μόλις λίγα μέτρα μπροστά μας. Με τη δύση του ήλιου σταμάτησαν οι εχθροπραξίες και ο καπετάνιος του συντάγματος Σκοτίδας (Νίκος Θεοχαρόπουλος) από το Κυπαρίσσι Γρεβενών κάλεσε ένα διμοιρίτη, τον Μάξιμο και τους πολιτικούς των διαφόρων οργανώσεων. Μας είπε ότι η διμοιρία του Μάξιμου θα μείνει καλυμμένη στα δάση στο Παλαιοκριμίνι και θα εκδηλωθεί μόνον αν πέσουν πάνω τους οι Γερμανοί. Πρέπει όμως μαζί του να μείνει και ένας από τις πολιτικές οργανώσεις. Όλοι αρνήθηκαν εκτός από μένα. Έτσι έμεινα με εντολή μόλις οι Γερμανοί προχωρήσουν την επόμενη μέρα εμείς να επιστρέψουμε στα Καστανοχώρια μέχρι το Σκαλοχώρι για να δώσουμε κουράγιο στο λαό και να δείξουμε ότι είμαστε σώοι και μάχιμοι.
     Κι έτσι την επόμενη το απόγευμα όταν οι Γερμανοί προχώρησαν εμείς πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Σ’ ένα υψωματάκι βρήκαμε νεκρό τον Τάκη (τον Αργίτη) με μια σφαίρα στο μέτωπο και χωρίς παντελόνι και αρβύλες. Του τα πήραν οι κομιτατζήδες γιατί ήταν καινούρια, εγγλέζικα. Το χιτώνιο δεν το πήραν γιατί ήταν γεμάτο αίματα.


(από το βιβλίο: Τάκης Κωστόπουλος, Με τους αντάρτες στη Δυτική Μακεδονία: Αναμνήσεις από Κατοχή, Εμφύλιο, Τασκένδη, Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, Μαρτυρίες VII, Βιβλιόραμα-Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, 2006)